വിദ്യാഭ്യാസത്തില്‍ കേരളം ആര്‍ജ്ജിച്ച പുരോഗതി രാജ്യത്തിനു മാതൃകയാണ്. ഈ പുരോഗതിയാണ് സാമൂഹിക വികസനത്തില്‍ അഭിമാനകരമായ നേട്ടത്തിന് കേരളത്തെ അര്‍ഹമാക്കിയത്. ഭരണഘടനനിഷ്കര്‍ഷിക്കുന്ന സൗജന്യവും നിര്‍ന്ധിതവുമായ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം രാജ്യത്തിന്നും പൂര്‍ണ്ണമായി നടപ്പിലായിട്ടില്ല. എന്നാല്‍, ആറുവയസു പൂര്‍ത്തിയായ മുഴുവന്‍ കുട്ടികളും സ്കൂളില്‍ പ്രവേശിക്കുന്ന ഇന്ത്യയിലെ ഏക സംസ്ഥാനമെന്ന പദവി കേരളത്തിനുണ്ട്. രാജ്യത്ത് ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ കൊഴിഞ്ഞുപോക്ക് രേഖപ്പെടുത്തുന്ന സംസ്ഥാനവും നമ്മുടേതാണ്.
വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്‍റെ ജനാധിപത്യവല്‍ക്കരണം ശാസ്ത്രീയമായി നടപ്പിലാക്കാന്‍ നമുക്കു സാധിച്ചതാണ് നേട്ടങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനം. അതിനു കഴിഞ്ഞതാവട്ടെ നവോത്ഥാനത്തിന് വേരോട്ടമുള്ള മണ്ണായി കേരളം മാറിയതു കൊണ്ടാണ്. അതൊരു പരിവര്‍ത്തന പ്രക്രിയയായിരുന്നു. ഇന്ന് നവോത്ഥാന കാലത്തെക്കുറിച്ച് കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ നെറ്റി ചുളിക്കുന്നവരുണ്ട്. ഇന്നത്തെ എല്ലാ നേട്ടങ്ങളും പണ്ടേക്കു പണ്ടേ ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നുവെ ന്ന് വാദിക്കുന്നവരാണവര്‍.